Đức tin, đức cậy và đức mến là ba nhân đức quan trọng nhất, là nền tảng và linh hồn của toàn bộ đời sống Kitô hữu. Các nhân đức này không chỉ là những giá trị luân lý mà còn là sự mối tương quan sống động giữa con người và Thiên Chúa, biểu lộ trong hành vi thờ phượng, trong việc quy hướng mọi tâm hồn về Chúa.

Trong Hiến chế tín lý về Mặc khải số 2, chiều kích ngã vị và chiều kích liên vị được nhấn mạnh: Thiên Chúa tôn trọng và yêu thương con người. Hành vi đối thoại giữa Thiên Chúa và con người là hành vi đề cao con người, giúp con người sống giao ước với Thiên Chúa qua việc dâng hiến chính bản thân mình, chết đi con người cũ và trở nên con người mới trong Đức Giêsu. Lời Chúa không chỉ là giáo huấn luân lý mà là lời mời gọi một kinh nghiệm tương quan sống động với Thiên Chúa. Vì vậy, các nhân đức đối thần là nền tảng và linh hồn của toàn bộ đời sống tín hữu Công giáo.

Nhân đức đối Thần là gì?

Nhân đức đối thần là sự thờ phượng Thiên Chúa một cách đúng đắn, nhằm đạt được sự hiệp thông với Ngài. Trong thần học, người ta phân biệt giữa ân sủng bất thụ tạo và ân sủng thụ tạo, nhưng tất cả mọi ân sủng đều hướng về ơn cứu độ – tức là được sống trong tình yêu của Thiên Chúa. Như người ta thường nói: "Của cho không bằng cách cho", chúng ta cũng có thể nói: "Của cho không bằng người cho". Kinh nghiệm về ân sủng chính là kinh nghiệm về tình yêu, là cuộc gặp gỡ với Thiên Chúa, Đấng ban mọi ơn lành cho chúng ta. Thánh Phaolô đã diễn tả điều này trong 2 Cor 12:9: “Ơn của Thầy đã đủ cho con, vì sức mạnh của Thầy được biểu lộ trọn vẹn trong sự yếu đuối.”

Trong mối quan hệ với Thiên Chúa, con người hoàn toàn tự do trong suy nghĩ và hành động, nhưng vẫn sống trong thái độ tuân phục và thực hiện giao ước qua việc đối thoại với Ngài. Điều này đòi hỏi sự kết hợp với Thiên Chúa để tiến tới hạnh phúc, hoàn thiện trong yêu thương và theo kế hoạch cứu độ của Ngài.

Nhân Đức Tin

Đức tin là sự gặp gỡ Thiên Chúa, Đấng nâng đỡ ta, là tín thác vào Thiên Chúa với lòng trẻ thơ. Đức Giáo hoàng Bênêđictô XVI đã nhấn mạnh tầm quan trọng của đức tin trong việc nuôi dưỡng mối quan hệ giữa con người với Thiên Chúa. Ngài nói, đức tin là hành động mà qua đó tôi tự do phó thác chính mình cho Thiên Chúa, Đấng là Cha và yêu thương tôi, là gắn bó với Ngài, Đấng ban cho tôi niềm hy vọng và tin tưởng (Năm Đức Tin 2012-2013). Nhân đức tin được thiết lập qua mối quan hệ cá nhân với Thiên Chúa, biểu lộ sự tôn trọng và tự do của ngã vị. Đức tin đến qua sự khẩn cầu, không thể chiếm hữu, không thể giành giựt, không thể trao đổi. Đọc Lời Chúa là lắng nghe Thiên Chúa đang ngỏ lời với tôi, là kinh nghiệm về sự tương tác ngôi vị, về một cuộc đối thoại sâu sắc.

Nhân Đức Cậy

Cuộc sống của chúng ta là một hành trình gặp gỡ Chúa qua từng biến cố, đẩy chúng ta đến một định hướng. Mối tương quan này chính là cội nguồn và khát vọng sâu xa của con người. Niềm cậy trông không bao giờ thất vọng là chính Chúa Giêsu Kitô, Đấng mà mỗi người phải "trao thân gởi phận". Cuộc đời của mỗi người là một câu chuyện độc đáo và riêng biệt, không ai hoàn toàn thấu hiểu. Thánh vịnh là một linh đạo về đức cậy, giúp chúng ta cảm nghiệm niềm hy vọng và sự tín thác vào Thiên Chúa.

Nhân Đức Mến

Chúa đón nhận chúng ta từ những khởi đầu khiêm nhường, luôn đồng hành trên mọi nẻo đường đời, chịu liên lụy với chúng ta. Chúa trao ban vô điều kiện, tha thứ không giới hạn. Yêu mến Chúa là dám sống liên lụy với anh em, là nỗ lực cộng tác với Chúa trong sự phục vụ vô điều kiện và vun trồng mối quan hệ huynh đệ. Chúng ta sống vận mạng của mình, lộ diện phẩm tính của phận người, như một cuộc phiêu lưu, một câu chuyện không có lời giải dễ dàng. Chúng ta đặt cuộc đời mình trong sự tự do của một Thiên Chúa đầy lòng thương xót, "không nỡ bẻ gãy cây lau bị dập, không nỡ vùi dập tim đèn còn khói". Khi yêu mến Chúa, chúng ta học cách đón nhận người khác như chính Chúa đã đón nhận ta.

Đức tin, đức cậy và đức mến là những ơn Chúa ban. Khi đón nhận những ơn này và quy hướng về Chúa, lòng biết ơn, sự trắc ẩn, khiêm nhường và vị tha sẽ đong đầy trong trái tim, nở rộ, mang lại bình an và hy vọng, đồng thời hướng chúng ta luôn tiến bước về phía trước. Ba nhân đức này không chỉ làm nên phẩm chất của một tín hữu Công giáo, mà còn dẫn dắt chúng ta đến với Thiên Chúa, nơi mà tình yêu và sự cứu độ đích thực đang chờ đón.

Sưu tầm & biên soạn