Ngày 24 tháng 11 năm 1960, Giáo hoàng Gioan XXIII ra Sắc chỉ Christi Madata thành lập Giáo phận chính tòa Long Xuyên. Nhà thờ Thánh Tôma khi đó là Nhà thờ giáo xứ Long Xuyên được chọn làm nhà thờ chính tòa. Nhà thờ này được xây dựng từ xây năm 1903 với thiết kế khá đơn giản, mang dáng dấp phong cách kiến trúc hiện đại (Romance). Hiện nay là nhà nguyện dành cho các linh mục, tu sĩ về tĩnh tâm.
Nhà thờ chính tòa hiện nay là Nhà thờ Thánh Nicôla Bari. Nhà thờ này được xây dựng vào năm 1958, do linh mục Piô Nguyễn Hữu Mỹ phụ trách. Sau đó tiếp tục được xây dựng mở rộng và chính thức được khánh thành ngày 15 tháng 8 năm 1973 và trở thành Nhà thờ chính tòa giáo phận. Nhà thờ có chiều dài 60m, rộng 18m, cao 20m. Điểm nhấn của Nhà thờ là tháp chuông cao 55m có thánh giá bên trên, hình khối dày dặn vươn thẳng, đường nét đơn giản, tạo nên một kiến trúc hiện đại, chắc khỏe. Nhà thờ có sự pha trộn một cách hài hòa theo kiểu kiến trúc Art Deco và Gothique ở những cửa ra vào.
Ở mặt tiền của Nhà thờ có tượng Đức Mẹ rất lớn do đó Nhà thờ còn được gọi là Nhà thờ chính tòa Đức Maria Ban Hòa Bình hay Nhà thờ Nữ vương Hòa bình. Tượng Đức Mẹ này giống với hình ảnh về Đức Mẹ Pontmain.
Bài: Sưu tầm & biên tập